fbpx

Stres. Jak poradzić sobie ze stresem?

stres

Stres. Jak poradzić sobie ze stresem?

Kolejny z cyklu artykułów napisanych przeze mnie dla marki Gin Lubuski. Zapraszam do lektury.

Jakiś czas temu, jeden z moich znajomych brał udział w zawodach sportowych. Nie był to jego pierwszy start, posiadał też spore doświadczenie. Przyszedł do mnie z następującymi pytaniem. „Dlaczego ja się tak stresuję przed zawodami oraz nawet w ich trakcie?”

Wspomniana wyżej reakcja ma swoje podłoże psychologiczne, dlatego niejednokrotnie przyczyn pojawiania się stresu jak i radzenia sobie z nim powinniśmy szukać przy pomocy specjalisty, który pomoże nam zrozumieć procesy zachodzące w naszej głowie. Dlaczego psycholog? Stres z definicji używanej w psychologii to dynamiczna relacja adaptacyjna pomiędzy możliwościami jednostki, a wymogami sytuacji. Niezależnie od tego czy zagadnienie stresu, przeniesiemy na podłoże związane ze sportem czy z naszą codzienną aktywnością zawodową, zawsze będziemy mówili o odporności psychicznej albo inaczej, emocjonalnej. Odporność emocjonalna to zdolność do efektywnego działania mimo przeżywania silnych emocji negatywnych bądź też zdolność do kontroli emocji. Odporność psychiczną możemy kształtować na wiele sposobów. Ponieważ ja w swojej pracy, kieruję się bezpośrednio psychologią sportu, którą z powodzeniem możemy przenieść na warunki ze sportem nie związane, to podczas pracy z klientem, zawsze wymieniam 6 zasad kształtowania odporności emocjonalnej. Mają one charakter prewencyjny i profilaktyczny. Pierwszą z nich jest zasada kształtowania zdolności do koncentracji na zadaniu. Czyli uzmysłowienie sobie, że dane zadanie nie przerasta naszych zdolności i nie wymaga od nas rzeczy niewykonalnych. Koncentracja bezpośrednio na zadaniu odwraca naszą uwagę od presji z zewnątrz dając czas na realizację postawionego celu. Drugą zasadą jest kształtowanie samo orientacji i samokontroli. Inaczej mówiąc musimy zdać sobie sprawę, że sytuacja stresowa jest normalną reakcja organizmu występującą w przypadku zagrożenia, rywalizacji czy otrzymaniu zadania, które jest trudne w wykonaniu. W ten sposób docieramy do trzeciej zasady, którą jest kształtowania czynności kontrolno-regulujących. Najprościej rzecz ujmując jest to motywowanie się do działania, wydawanie sobie poleceń np. „Muszę to zrobić natychmiast”, „Powinienem to zmienić” , „Dam sobie radę” itd. Bardzo przydatną umiejętnością jest opanowanie i przekształcanie emocji, co stanowi czwartą już zasadę kształtowania odporności emocjonalnej. W sporcie możemy zamienić np. lęk na złość czy agresywność sportową. Ciągłe pokonywanie trudności związanych z realizacją określonych zadań oraz podwyższanie sobie poprzeczki, powoduje wzmocnienie wytrwałości w ich pokonywaniu co jest już piątą z omawianych przeze mnie zasad. Ostatnią zasadą jest stosowanie specjalistycznych technik zmiany napięcia emocjonalnego, a więc technik odprężenia i relaksacji, a w których z powodzeniem możemy stosować np. masaż oraz ćwiczenia oddechowe.

Jak radzić sobie ze stresem?

Poniżej chciałbym przedstawić najbardziej efektywne techniki redukowania stresu
1. Celowe zmiany kierunku myśli – technika polegająca na zajęciu się czynnościami, które nie wiążą się z wykonywaną przez nas pracą, a które całkowicie nas absorbują np. książka czy wspólny wypad ze znajomymi, zapisanie się na zajęcia sportowo-rekreacyjne)
2. Oddziaływanie na zewnętrzne przejawy stresu – technika polegająca na próbie zahamowania zwiększonej gestykulacji, mimiki czy rozdrażnienia związanego z pojawieniem się stresu.
3. Masaż – w przypadku dużego pobudzenia zaleca się masaż uspokajający. Wizyta w salonie SPA też powinna pomóc.
4. Przeniesienie uwagi – technika polegająca na odwróceniu uwagi od rzeczy, które nas pobudzają na te, które nie są związane z wykonywanym przez nas zadaniem.
5. Stosowanie ćwiczeń oddechowych
6. Działanie sugestywne – oddziaływanie, głównie słowne, jednego człowieka na drugiego np. przekazywanie informacji spokojnym i pewnym siebie głosem. Poproś zaufaną przez Ciebie osobę by porozmawiał z Tobą o problemie.
7. Trening relaksacyjny – np. Trening autogenny Schultza polegającej na wywołaniu poprzez autosugestię doznań podobnych do stanu hipnozy oraz wewnętrznej medytacji. Trening ten jest najskuteczniejsza formą treningu relaksacyjnego.
Na sam koniec wróćmy jeszcze raz do mojego kolegi. Stres, który towarzyszy mu przed startem, możemy też opisać tym, co w psychologii nazywane jest reaktywnością i aktywnością zachowania, a która wiąże się z naszym temperamentem (procesy pobudzania i hamowania w układzie nerwowym). Jak ocenić siłę reagowania układu nerwowego a tym samem jego odporności na stres? Najprościej porównać intensywność reakcji jednostki na dany bodziec z wielkością reakcji innych osób na działanie tego samego bodźca. W ten sposób można wyodrębnić jednostki charakteryzujące się wysokim stopniem reakcji (wysokoreaktywne) oraz niskim stopniem pobudzenia (nisko reaktywne). Reaktywność jest więc cechą, która przejawia się we wrażliwości (zmysłowej, emocjonalnej) jednostki oraz wydolności (odporności). Reaktywność jest tym większa, im słabszy potrzebny jest bodziec wywołujący choćby niewielką reakcję (wysokoreaktywność), natomiast niska jeżeli jednostka jest w stanie oprzeć się bodźcom silnym lub często powtarzającym się (niskoreaktywność). Bez wątpienia mój kolega dysponuje niską odpornością na stres oraz wysokim stopniem reakcji na bodziec odpowiedzialny za stres (stresor) co stanowi jednocześnie odpowiedź na zadane przez niego pytanie, a to jak powinien walczyć ze stresem zostało poruszone kilka akapitów wyżej.

 

Poniżej kilka rad dla osób, które denerwują się przed zawodami i nie wiedzą co jeść.

– Stałe posiłki zastępujemy produktami płynnymi np napoje zastępujące posiłek (węglowodanowo białkowe), napoje sportowe, , jogurty, koktajle mleczne.
– Produkty półpłynne przetarte owoce, owsianka
– Spróbuj zjeść produkty mdłe np. kasza manna, puree ziemniaczane
– Należy unikać produktów bogatych w błonnik
– Zrezygnuj z warzyw, gdyż mogą powodować wzdęcia
– Nie pij napojów zawierających kofeinę, ponieważ zwiększają one poczucie niepokoju
– Trzymaj się sprawdzonych produktów. Nie eksperymentuj.

*Żródło: GIN LUBUSKI FACEBOOK

Sport w czasie wakacji. Jaki sport uprawiać latem?